Is 10 procent openlijk racistisch?

Peter van Lenth
Volg me

Onderzoeksburo Motivaction heeft vorige week een onderzoek naar racisme gepubliceerd. Dat kreeg vrij ruim aandacht in de media. Van die berichtgeving is bij de mensen vooral de ‘conclusie’ blijven hangen dat 10 procent van de Nederlanders zichzelf openlijk racistisch noemt.

Motivaction legt op zijn website verantwoording over de methoden en technieken af, juist omdat er twijfelaars, zoals ik, zijn die de ‘bevindingen’ niet zomaar willen geloven. Ze schrijven het in de sectie ‘Recent nieuws’. Die sectie zal er over een tijdje vast niet meer over reppen, dus geef ik hier een belangwekkend gedeelte ervan weer:


– Hoe is racisme gemeten?

In een van de vragen konden de respondenten met een rapportcijfer aangegeven in welke mate ze zichzelf racistisch noemen. 10 procent gaf zich een 7 of hoger. Daarnaast is een nadere analyse gemaakt van de mate van racisme. Daarvoor zijn 4 stellingen uit het onderzoek gebruikt waarop men met (zeer)eens/(zeer)oneens/geen mening kon antwoorden:

  1. In geval van ontslag zouden allochtonen als eerste ontslagen moeten worden.
  2. Nederlanders moeten zich niet mengen met een andere nationaliteit.
  3. Ik vind het onprettig wanneer racistische scheldwoorden worden gebruikt om bepaalde groepen aan te duiden.
  4. Nederlanders zijn intelligenter dan allochtonen.

Uit een statistische betrouwbaarheidsanalyse bleek dat dit een betrouwbare schaal is die een eenduidig, onderleggend concept meet. Op basis van de scores op deze racismeschaal (die loopt van 1 tot 4) zijn 4 groepen onderscheiden:

  • score 1 tot 2: niet racistisch (73%)
  • score 2 tot 2.5: af en toe racistisch (17%)
  • score 2.5 tot 3: overwegend racistisch (6%)
  • score 3 tot en met 4: duidelijk racistisch (4%)

De overwegend racistische en duidelijk racistische groep vormen samen 10%. Vervolgens zijn de 4 groepen op basis van de racismeschaal nader geanalyseerd naar hun antwoorden op de andere vragen . Ook daaruit werd duidelijk dat we de groep van 10% racistisch kunnen noemen, de groep van 17% af en toe racistisch konden noemen en de groep van 73% niet racistisch.


Wat mij opvalt is dat ze het begrip racisme opgerekt hebben om er ook de kritiek van autochtonen op allochtonen mee te kunnen benoemen. Hun verweer zou kunnen zijn dat mensen het zelf in de hand hadden bij de expliciete vraag of men zichzelf racistisch vindt. Maar stel dat er inderdaad de volgende rechtstreekse vraag was:

Ik vind mijzelf racistisch. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Dan wordt het opeens wèl interessant of de onderzoekslijst begon of juist eindigde met die vraag. Want als het een vraag aan het eind was en met de voorgaande vragen de indruk werd gewekt dat de onderzoekers de opgerekte betekenis aan de term geven, dan heeft mogelijk een deel van de respondenten besloten die opgerekte betekenis dan maar te volgen en er eigenlijk ‘slechts’ mee aangegeven heel veel kritiek te hebben op bepaalde allochtonen en deze mensen liever kwijt dan rijk te zijn.

Ook dat zou een belangwekkende conclusie zijn, maar wel een andere.

Ik vrees dat die 10 procent de komende jaren in menige discussie de kop op zal gaan steken. Met dank aan dit onderzoeksburo én de media…

Getagd . Bladwijzer de permalink.

Over Peter van Lenth

Vroeguh was ik hartstikke links en gaf ik op rechts af. Maar ja, de tijden veranderen en ik ben tot nieuwe inzichten gekomen. Welke? Lees mijn artikelen.

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *