- Is ‘Critical (Race) Theory’ echte wetenschap? - 14 december 2021
- Het internet als mindblower en de mensenrechten als bron van onrust - 17 april 2021
- De ernstige fout in de UVRM: Universalisme - 11 februari 2021
Uit de Volkskrant van vandaag: ‘Miljoenenjacht’ leert dat mensen irrationeel omgaan met risico’s. Een econoom van de Erasmus Universiteit heeft dat uitgezocht aan de hand van televisiebeelden van het programma ‘Miljoenenjacht’.
Als pregnant voorbeeld noemt hij het geval waar de kans geboden werd te kiezen tussen twee koffers – de ene bevat 10 euro, de ander 10.000 – en ingaan op een aanbod van een vast bedrag van 6.000 euro. De kandidaat koos toch de koffer-optie. Menig econoom gaat uit van het idee dat de mens een calculerend wezen is, maar zo’n keuze lijkt dat idee te ondergraven.
Immers, de kans op 10.000 is een half, de helft van 10.000 is 5.000 en 6.000 is meer dan 5.000, dus kiezen voor 6.000 is dan de voordeliger optie. Zoiets? Is dat dan de rationele, calculerende gedachte?
Of zie ik het nu verkeerd en is de rationele gedachte dat 6.000 zeker ontvangen zal worden, ergo dat de kans erop 100 procent is? Maar dan zou 4.000 ook worden gekozen. En 3.000 ook. En 1.000 ook. Toch?
Nee, ik heb sterk de indruk dat ook deze kandidaat wèl aan het calculeren was en dat zijn keuze minder rationeel was dan wordt gesuggereerd. Alleen…, hij kan misschien niet zo goed calculeren. Of hij kan het op dat moment niet zo goed. De studiolampen staan op hem gericht, de mensen in de zaal staren hem aan, joelen en de presentatrice moedigt hem suggestief aan.
Ikzelf speel de laatste weken buitensporig veel Patience, op mijn PDA. Er is ook een optie om de Vegas-variant te spelen. Je begint dan met een bepaald negatief saldo en elke kaart die je op de aas weet te krijgen beïnvloedt je saldo in gunstige zin. Het begint bij iets van -50 euro. Speel je het spel uit, dan heb je al snel zo’n 250 euro. Echter, je kan niet ongelimiteerd doorgaan, want de stapel te draaien kaarten mag maar twee keer gebruikt worden.
Ik heb een leuke statistiek mogen opbouwen (het kost me toch niks) en moet constateren dat ik onmogelijk rijk kan worden door Patience te spelen in het casino. Hoewel ik geregeld de maximale score haalde (ik ben goed in dit spelletje), haalde ik nog geregelder een negatieve score door niet eens de nul te halen. Mijn bankrekening zou geplunderd zijn als ik er werkelijk in Las Vegas aan begonnen was.
Dat spelletje op mijn PDA bood mij een interessante inkijk in het calculerend vermogen van de gokbedrijven. Zij weten precies waar ze hun grenzen moeten stellen. Bij dit spelletje was het niet voor niks ergens bij -50 euro en twee keer de stapel kaarten draaien. Bij -25 euro of drie keer draaien zou ik wel per saldo hebben gewonnen, bij -100 euro of maar één keer draaien zou ik er niet aan begonnen zijn.
Het zijn altijd de randgevallen die mensen een gokje doen wagen. Randgevallen? Nou ja, dat hoopt de gokker dan. De gokbazen weten wel beter. Die calculeerden in alle rust.
Keuzes maken in het leven kun je vergelijken met gokken. Voor mensen die liever calculeren (ik dus), kan dat knap lastig zijn.