- Is ‘Critical (Race) Theory’ echte wetenschap? - 14 december 2021
- Het internet als mindblower en de mensenrechten als bron van onrust - 17 april 2021
- De ernstige fout in de UVRM: Universalisme - 11 februari 2021
Afshin Elian heeft recent met Geert Wilders gesproken. Nou ja, het was een “fictieve dialoog”, zo schrijft Elian zelf. Ik ben een groot fan van Elian, dus ik was benieuwd en las het verslag van dat gesprek helemaal uit, inclusief de reacties. Elian poogt in dat gesprek Wilders zover te krijgen dat hij spijt betuigt en tot bezinning komt op zijn stijl en zijn programma. Bijna had Elian mij zover dat ik ging inzien wat er mis was met de woorden van Wilders. Hij is daar echter niet in geslaagd en ik zal uitleggen waarom niet.
Laat ik beginnen te stellen dat zo’n fictieve dialoog een onethische kant kent. Immers, je legt de ander woorden in de mond en kan zo bereiken dat je altijd de discussie (hoezo dialoog?) wint. Maar goed, van alle pogingen die Elian ondernam was er maar eentje die me bijna om had. Ik citeer:
Elian: Stelt u een moskee vol van baardmannen voor: willen jullie minder Joden, of homo’s? Ook zij kunnen argumenten aanvoeren ter verdediging van hun stelling. Als een Pontius Pilatus hebt u een vraag voorgelegd aan het volk. De vorm en de inhoud van ‘minder Marokkanen’ tart het geweten van de meesten. Dit was echt niet een voorop gezette hetze van de media of van D66, het was oprechte collectieve verontwaardiging.
Ik stelde me heel even die moskee voor en dat ik inderdaad zo’n uitspraak over Joden of homo’s abject zou vinden. Moest ik dan niet de enige goede conclusie trekken en datzelfde vinden van Wilders’ uitspraak voor eigen publiek?! Maar het wrong en ik voelde dat er hier niet zuiver werd vergeleken. Laat het me uitleggen.
Wellicht het belangrijkste wat er wringt is waar Elian naar refereert: “Ook zij kunnen argumenten aanvoeren ter verdediging van hun stelling.” Wat wringt is de vraag naar de kwaliteit van die argumenten. Mocht het zo zijn dat die argumenten gewoon hout snijden, dan zou het onjuist zijn om de uitspraak over Joden of homo’s al bij voorbaat abject te vinden. Het is echter keer op keer gebleken dat de argumenten over Joden of homo’s uit die hoek ronduit onjuist zijn, althans in mijn conclusies, vandaar dat mijn eerste reactie er eentje van walging was. Kortom, ik leefde me teveel in en onderscheidde beide gevallen onvoldoende. Elian zelf deed hiermee inderdaad een beroep op mijn empathisch vermogen, getuige het fictieve antwoord dat hij Wilders liet uitspreken: “U vraagt me dus meer empathie.” (Slechte zin trouwens.) Bijna trapte ik erin, maar nog net op tijd bedacht ik me dus dat juist die ‘empathie’ een nuchtere analyse in de weg stond.
Bij een nuchtere analyse zou het uitmaken wat in die moskee precies zou worden bedoeld met “minder Joden” of “minder homo’s”. Wordt er bedoeld dat Joden of homo’s moeten worden uitgemoord of uitgezet? Of ervaart men steeds last van Joden of homo’s en wil men die met behulp van zekere, deels nieuwe, wetten proberen te beperken? Die eerste keuze zou ik zondermeer abject vinden, maar dat zou ik ook bij Wilders vinden, dus daarover hoefde ik door Elian niet ‘overtuigd’ te worden. Die tweede keuze zou ik niet al bij voorbaat abject vinden, althans als er inderdaad sprake was van overlast. Verder zou ik kijken naar waar het wordt gezegd. Wordt het gezegd in een Nederlandse moskee? Of is het in een moskee ergens in het midden-oosten? Wie ben ik om een heel land in het midden-oosten al mijn normen en waarden op te dringen? Hooguit kan ik ervoor kiezen die mensen minder hoog te achten. Maar binnen Nederland zou ik het onacceptabel vinden als men eigenrichting zou willen plegen, ook als het om overlast ging. Ik zou willen dat er dan in samenspraak met de Joden of homo’s wordt gezocht naar de beste manier van aanpak.
Afijn, eind goed, al goed. Ik heb me gelukkig niet door Afshin Elian van het juiste pad laten afbrengen. Alleen, hoe krijgen we Elian zelf weer terug in het kamp van de nuchtere analisten?!
Zo, je houdt een dossier van hem bij? Hij zal zich vereerd voelen.