- Is ‘Critical (Race) Theory’ echte wetenschap? - 14 december 2021
- Het internet als mindblower en de mensenrechten als bron van onrust - 17 april 2021
- De ernstige fout in de UVRM: Universalisme - 11 februari 2021
Herman Philipse, Jaap van Heerden, Dick Swaab, Vincent Icke, Rudy Kousbroek, Peter Schat, Ronald Plasterk, Hafid Bouazza, Matthijs van Boxsel, Max Pam en Hans Crombag, al deze minder of meer bekende Nederlanders zijn geïnterviewd door Harm Visser voor zijn boek ‘Leven zonder God’ omdat zij zelfverklaard atheïst zijn. De lijst van zelfverklaarde atheïsten kan met groot gemak worden uitgebreid: Paul Cliteur, Ayaan Hirsi Ali, Leon de Winter, Sylvain Ephimenco, Eshan Jami, Carel Brendel, Paul Scheffer, om maar eens een paar te noemen. Of Klaas Hendrikse er ook bijhoort? Als hij het zo wil, mij best.
Bent u ook bekende Nederlander en voelt u zich gepasseerd omdat u hier niet bij dit bijzondere gezelschap opgenoemd bent? Dan bij voorbaat mijn excuses. Maar laat ik eerst uitleggen waarom ik op deze wijze begon.
Deze bekende mensen zijn niet alleen zelfverklaard atheïst, maar zijn ook nog nooit lid geweest van een atheïstische politieke partij. Dat is overigens begrijpelijk, want er is naar mijn weten nog nooit zo’n partij in Nederland geweest. Niet in de laatste plaats omdat er vanuit atheïsten zelf altijd een zekere weerzin bestond om zo’n partij op te richten. Streven naar een scheiding tussen kerk en staat samen met gelovigen die dat ook een goede zaak vinden, leek hen voldoende. Dit noemen we secularisatie en omdat dus ook gelovigen seculier kunnen zijn is ‘seculier’ geen goed synoniem van ‘atheïst’. Een politieke partij met een seculier karakter is daarom ook niet vanzelfsprekend het domein van atheïsten. Waarom leek atheïsten zo’n partij toch voldoende? Wellicht omdat atheïsten zichzelf niet willen profileren als een ideologie. Immers, atheïsme is geen ideologie. Het is slechts een ‘niet-geloven in een god’ en het zegt op zich nog helemaal niks over de ideologie van de atheïst. Nee, de atheïsten hebben zich in de loop van de twintigste eeuw keurig verdeeld over de diverse ideologische politieke partijen die in het beginselprogramma òf niet reppen over het geloof òf het secularisme expliciet onderschrijven. Dat was meer dan voldoende eerbetoon aan het atheïsme, vinden ze. Of vonden ze, hoop ik hier te bereiken. Ik ga hier proberen bekende Nederlandse intellectuelen/denkers te enthousiasmeren, te winnen voor het idee dat een atheïstische politieke partij nog niet zo’n gek idee is en dat hun inzet een goede zaak zou zijn. Okay, daar gaan we.
In een drietal eerdere artikelen heb ik een pleidooi gehouden voor de oprichting van een atheïstische politieke partij. Tot nu toe noemde ik die partij voor het gemak de A.P.P., maar momenteel stel ik als werknaam ATPP voor. (Later leg ik uit waarom.) Ik schreef eerst over de haalbaarheid en wenselijkheid, daarna over de ideologie ervan en in het meest recente artikel deed ik een voorstel voor een toepasselijke partijstructuur. Wenselijk achtte ik zo’n partij zolang er nog partijen zijn die godsgeloof in hun beginselprogramma hebben staan. In het stuk over de ideologie probeerde ik duidelijk te maken dat atheïsten op zich nog geen ideologie met elkaar delen. Zij delen slechts een afkeer van godsgeloof. Omdat het atheïsten aan een gedeelde ideologie ontbreekt zijn de vigerende partijstructuren, met hun absolute voorzitters en partijleiders, ongeschikt en daarom deed ik in het derde artikel het voorstel om op een unieke wijze gebruik te gaan maken van ons zetelstelsel en pluriformiteit tot principe te verheffen, zodat diverse ideologieën binnen de partij de kans krijgen, men elkaar niet in een strjd om de macht opjaagt en men toch gezamenlijk optreedt als het secularisme in het geding is.
Ik hoop dat – op dit punt in mijn betoog aangekomen – met name de bekende atheïstische Nederlanders de moeite hebben genomen om de drie eerdere artikelen te lezen. Dan ga ik nu een dringend verzoek tot hen – tot jullie – richten:
Een serieuze atheïstische politieke partij is m.i. volstrekt kansloos als er niet een zeker aantal bekende intellectuelen/denkers bereid is mede aan de basis ervan te gaan staan. Cynici zullen mij op dit moment beschuldigen uit te zijn op de vorming van een elitair clubje, maar niets is minder waar. Wel denk ik dat zo’n partij niet zonder de inbreng van jullie kan. Jullie hebben diepgang, jullie hebben een zeker charisma, jullie hebben netwerken, jullie hebben ervaring, jullie hebben een duidelijke mening. Het is allemaal hard nodig.
Laat niemand zich nu door mij onder druk gezet voelen. Excuses zijn niet nodig. Ik weet het, er zijn honderd redenen om er niet bij betrokken te willen worden. Drukke werkzaamheden, al ooit actief geweest in de politiek en toen gedesillusioneerd zijn geraakt, momenteel belangrijk binnen een bestaande politieke partij, vrouwlief vindt het allemaal zo wel welletjes, noem maar op. En jullie doen natuurlijk al het nodige voor de goede zaak. Er worden dunne en dikke boeken geschreven, interviews gegeven, wekelijks culumns gevuld, noem maar op. Maar zou het niet mooi zijn als al die kritieken op een nóg hoger plan werden getild?! Is het niet feitelijk een prachtige uitdaging om alles wat in de studeerkamer bedacht is ook eens via een echte politieke partij uit te dragen?!
Burgers zijn vrij om jullie columns, boeken en interviews te lezen. En daarmee hebben jullie vast al een zekere invloed op hun stemgedrag. Maar tot nu toe zijn ze in hun stemkeuze totaal genoodzaakt om te stemmen op een partij die niet speciaal voor en door atheïsten is vormgegeven. Daar komt nog eens bij dat al die bestaande partijen per tijdvak theoretisch slechts één koers varen. Een koers waar velen zich niet in kunnen vinden. Er zijn heden ten dage zeer veel zogenaamd zwevende kiezers. Dat zijn volgens mij niet zozeer ongeïnteresseerde burgers, maar misschien wel juist de beter geïnformeerden. Zij zien bij elke partij standpunten waar ze zich niet in kunnen vinden en besluiten van lieverlee maar niet te gaan stemmen. De opzet van de politieke partij die mij voor ogen staat komt juist aan deze mensen totaal tegemoet.
Verschillen jullie onderling van ideologie? De partijstructuur maakt het jullie allen mogelijk om te floreren, zolang jullie er maar in slagen om een zekere achterban te krijgen en te houden. Onderlinge machtsstrijd zal er niet zijn. Eindelijk een platform waarop jullie prima op punten kunnen samenwerken en toch ieder authentiek kunnen blijven.
Graag jullie overdenking. Laat het maar broeien en bespreek het allemaal eens met deze of gene vertrouweling. Ikzelf ben niet de juiste persoon om het allemaal te gaan coördineren, maar ik wil het uiteraard desgewenst allemaal nog een keer komen uitleggen. En voor de zekerheid heb ik toch maar deze week een domeinnaam voor deze goede zaak gereserveerd. APP.NL was al bezet en dus werd het na ampel beraad met mezelf ATPP.NL.
