- Is ‘Critical (Race) Theory’ echte wetenschap? - 14 december 2021
- Het internet als mindblower en de mensenrechten als bron van onrust - 17 april 2021
- De ernstige fout in de UVRM: Universalisme - 11 februari 2021
Meer over deze foto onderaan het artikel.
Moet Bashar Hafiz al-Assad (hier kortweg Bashar Assad) echt weg? Bekijken we het handelen van hem en vooral zijn vader Hafiz al-Assad, de vorige president, en passen we daarop onze normen toe, dan is het antwoord al snel Ja. Immers, het Syrische leger staat niet bepaald bekend om zijn zachte, zo menselijk mogelijke aanpak. Ook afgelopen week was er weer het bericht dat in de slag om Aleppo meer dan 80 burgers waren geëxecuteerd door het leger en iets minder recent was er weer gedoe over chemische wapens. Met name de MSM komen om de haverklap met dit soort berichten. Pas later blijkt dan dat ze lang niet altijd precies kloppen, maar omdat zulke kanttekeningen minder op de voorpagina verschijnen, heeft het volk het beeld dat Assad een gore schoft van de eerste orde is. Goed, van de beschuldigingen aan zijn adres zal vast wel het nodige wèl waar zijn. Dus we mogen rustig vaststellen dat voor Bashar Assad en zijn militairen geldt dat ze verre van zachtzinnig omgaan met hun vijanden.
Toch heb ik al een aantal jaren zo mijn twijfels of dat voldoende reden is om van Bashar Assad te eisen dat hij terugtreedt. Zijn we hier in het westen wel helemaal eerlijk in ons oordeel? Doen we hem niet tekort? Gaven we ons wel voldoende rekenschap van de omstandigheden? Is zijn hardhandige of zelfs wrede optreden niet eigenlijk een vrij logisch gevolg gezien zijn wel zeer moeilijk te bestrijden vijanden? Feit is dat ook dit deel van het middenoosten een bijzondere geschiedenis heeft. Misschien moeten we nog veel verder teruggaan in de geschiedenis, maar laten we eens kijken hoe dat nou zat met het bloedbad in Hama.
In 1982 richtte het Syrische leger in de stad Hama een waar bloedbad aan, zoveel mag wel gezegd worden. Overigens lopen de schattingen over het aantal doden zeer uiteen, van 2.000 tot wel 40.000. Gedetailleerde informatie vinden we op de Engelstalige Wikipedia (de Nederlandse over Hama stelt echt helemaal niks voor). Zowel 2.000 als 40.000 zijn wellicht ingegeven door propagandistische motieven. Hoe dan ook, er zijn inderdaad velen omgekomen. In 1982 was het nog de vader van de huidige Assad en dat bloedbad kleeft om die reden deze president iets minder aan, maar ik wil er toch wat meer over vertellen, want wat dreef toch de destijdse president en zijn leger ertoe om zoveel eigen onderdanen te slachten? Het beeld dat opdoemt is een beeld dat anno 1982 alleen de zeer goed geïnformeerde en sterk betrokken lezers zich konden voorstellen: Het Syrische bewind werd geteisterd door de Moslimbroederschap en het idee was onderhand dat er met die fundamentalisten toch niet te onderhandelen viel en dat ze maar beter massaal een kopje kleiner gemaakt konden worden. Wat was de directe aanleiding?
Het waren de jaren dat in buurland Iran de revolutie Khomeini aan de macht had gebracht. In hetzelfde jaar van die revolutie (1979) vermoordde de militaire tak van de Moslimbroederschap (de Fighting Vanguard) 83 cadetten van een Syrische officieropleiding. In 1980 braken diverse opstanden en rellen uit in verschillende plaatsen in Syrië, waaronder Hama. Ook pleegde een lid van de Moslimbroederschap een aanslag op de president. Die aanslag mislukte overigens. Wel besloot het parlement van Syrië de Moslimbroederschap te verbieden. Die broeders gingen echter rustig door met het plegen van zeer bloedige aanslagen, op individuen en op groepen. Er vielen in die jaren aan regeringszijde wel 1.000 doden. In 1982 brak opnieuw een opstand van de Moslimbroederschap in Hama uit. Hama had, en heeft, de reputatie de meest conservatieve moslimstad van Syrië te zijn. Hafiz Assad besloot de Moslimbroederschap een fatale klap toe te dienen en stuurde het leger en verschillende speciale eenheden naar Hama.
De stad werd van de buitenwereld afgesloten en men probeerde de leden van de Moslimbroederschap op te pakken. De bevolking van de stad stond echter sympathiek ten opzichte van de broederschap en werkte niet mee. Het gevolg was dat het leger ook de bevolking ging zien als medeplichtig. Na de nodige beschietingen, werkte het leger huis na huis af en in de wijken waar dat te gevaarlijk voor de eigen troepen was werden bulldozers massaal ingezet. Het bloedbad betekende inderdaad (voorlopig) het einde van de Moslimbroederschap in Hama, maar ook de bevolking bloedde mee en het hoge dodental drong door tot het westen. Dat laatste is wel het opmerken waard, want er was in het westen relatief weinig bekend over de interne conflicten van Syrië. Ook over dit bloedbad waren destijds het westen lang niet alle details bekend, maar wel was er hevige verontwaardiging over het hoge dodental. Toch duurde in het westen de verontwaardiging maar kort, misschien wel omdat de nodige regeringen eigenlijk wel blij waren met het neerslaan van de broederschap. De broederschap was wel een grote, maar niet een fatale slag toegepast. Zij hergroepeerden zich later weer in Libanon.
Er is een uitgebreide lijst van bloedbaden in Syrië. Sommige van later, andere van eerder. Waar het mij nu om gaat is dat het regeringsgeweld niet zomaar opeens uit de lucht kwam vallen en ook al niet het werk was van bij voorbaat gewetenloze dictators of religieuze fanatiekelingen. Weliswaar was Hafiz Assad zelf via een militaire coup aan de macht gekomen, maar hij was niet de eerste. Sinds Syrië een officieel land werd (1947) waren er al diverse coups geweest. Wat wel opvalt is dat het ging om een seculiere groep die eerder een socialistische dan een religieuze ideologie aanhing, in tegenstelling tot het regime dat ze wipten. Het heeft er alle schijn van dat deze lieden méér westers geöriënteerd waren dan de religieuze groepen zoals de Moslimbroederschap, al waren ze wel sterk anti-imperialistisch. Hoe het ook zij, het middenoosten was allang een broeinest en is het niet pas geworden door handelen van presidenten als de Assad’s. En met onze kennis van de Islam van vandaag is onze destijdse verontwaardiging en veroordeling op zijn minst eenzijdig te noemen.
Stel je eens voor dat in ons land een groep het ene na het andere bloedbad aanricht op ministeries, op politici, op de politie, onder de burgerbevolking en op militaire academies. Gaan wij dan alleen maar aan zelfreflectie doen, zo van “Welk onrecht deden wij die mensen aan dat zij nu besloten om al die aanslagen te plegen”? Nou, heel misschien na de eerste aanslag, maar op zeker moment zal zelfs Jesse Klaver met zijn doorzeuren over empathie overstag gaan en in het parlement stemmen voor inzet van het leger én voor de zeer harde aanpak. En in het buitenland zal men dan natuurlijk over ons heenvallen en eisen dat Rutte, Wilders of Klaver meteen terugtreedt. Waarna wij zoiets zullen hebben van “waar bemoeien die lui zich mee, ze moesten eens weten…”.
Denk nou niet dat zo’n scenario bij ons niet kan plaatsvinden omdat wij al veel eerder ervoor hebben gezorgd dat onvrede geuit kan worden en zo de ergste druk van de ketel wordt gehaald. Of eigenlijk, denk dat maar wèl. Maar bedenk je dan òòk dat dit wèl vereist dat we de Islam niet verder binnenlaten in ons westerse land! Ja, zelfs terugdringen, want er is iets met die Islam dat zelfs normale mensen zomaar kan veranderen in duivels waarmee geen land meer te bezeilen is. Duivels waarmee ze in het middenoosten al heel lang opgezadeld zitten, waar ze al heel lang mee proberen te dealen en waarover velen zullen zeggen dat ze deze duivels op zijn minst levenslang willen opsluiten, maar liever nog zien omgebracht worden in de strijd.
Heb jij je al de vraag gesteld hoe het verder moet als, laten we zeggen 10.000, strijders van I.S. definitief door het Syrische leger omsingeld zijn? Vertel me jouw oplossing maar. En vertel dan ook maar meteen waarom Bashar Assad dan alsnog weg zou moeten.
Over de foto nog het volgende: Deze is afkomstig uit een artikel dat eerder verscheen in de in Londen uitgegeven Arabische krant Al-quds Al-arabi. Dat artikel begint goed. Ik citeer:
De westerse bemoeienis met de Syrische strijd heeft van meet af aan tal van vragen opgeroepen over de politieke en intellectuele vermogens van de elites en politieke leiders in het Westen.
In de eerste plaats is daar de nadruk op gevolgen in plaats van op wortels en oorzaken, waardoor de politieke blik gericht blijft op een zeer recent heden. Niet alleen ontbreekt iedere historische diepgang, ook wordt nagelaten de strijd en zijn dynamiek van alle kanten te bekijken.
Waarna de schrijver betoogt dat in Syrië de bron van alle hedendaagse terreur het Assad-regime is. De oppervlakkige lezer zal vast na lezing van zijn artikel overtuigd zijn van zijn gelijk, maar wie even doordenkt beseft dat de daden van dat regime juist weer de reactie waren op daden die daaraan vooraf gingen, zoals ik hierboven liet zien. Waarom is de schrijver daarover niet eerlijk? Hij was toch van mening dat we moeten kijken naar de wortels en oorzaken? Omdat hij partijdig is en het zijn kant van de zaak geen goed doet als hij bij het èchte begin begint. Tuurlijk kan er flink gebakkeleid worden over de vraag waar dat echte begin dan wel ligt. Maar in elk geval is het niet begonnen bij Hafiz Assad, zoveel is me nu wel duidelijk.
Ik heb welbewust een lugubere foto vol met slachtoffers geplaatst. Het is het type foto dat mensen al snel doet bedenken dat er een zeer onrechtvaardige slachting heeft plaatsgevonden. Door Jesse Klaver zo gepromote empathie beïnvloedt vervolgens hoe het bijbehorende artikel wordt gelezen. Objectief bezien had ik voor het door mij gewenste effectbejag dus een andere foto moeten nemen, maar ik wil met deze foto juist aantonen hoe normaal gesproken de samenhang tussen foto en artikel werkt.
Pingback: Veel vluchtelingen gaan voor persoonlijk gewin – P. van Lenth