- Is ‘Critical (Race) Theory’ echte wetenschap? - 14 december 2021
- Het internet als mindblower en de mensenrechten als bron van onrust - 17 april 2021
- De ernstige fout in de UVRM: Universalisme - 11 februari 2021
Linkse mensen, nu ook al een minderheidsgroep. Moeten wij ze dus gaan helpen?
Arie Elshout deed in De Volkskrant van deze zaterdag echt zijn best om de opkomst van Trump en neergang van Hillary Clinton te verklaren. Hij kwam, in mijn ogen, een heel eind, zeker voor iemand die nog steeds niet openlijk behoort tot dat Trump-kamp. Elshout legde de schuld niet zozeer bij rechts, maar gaf juist links er flink van langs.
“Waar rechts het verleden idealiseert, idealiseert links de toekomst.” (mijn vet)
In het artikel maakt hij geen echt onderscheid tussen soorten links. Links is bij hem progressief links. Dat schept natuurlijk wel een simpel plaatje, maar het is ook wel zo duidelijk. Progressieve linkse mensen willen het tempo naar nog meer tolerantie, diversiteit en gelijkheid erin houden. Sinds Obama dachten ze de wind goed mee te hebben. Sterker, ze dachten de Republikeinen definitief te hebben verslagen met een goed moreel verhaal. Obama sprak telkens weer heel mooie woorden en de leus “Yes we can!” gaf hen vleugels. De wereld zou toch makkelijker maakbaar blijken te zijn dan gedacht en de ene ‘verbetering’ was er nog maar koud doorgedrukt of de volgende werd alweer opgepakt om er even hard door te drukken. Als voorbeeld noemt Elshout dat, meteen nadat het Amerikaanse Hooggerechtshof de wet op het homohuwelijk rechtsgeldig had verklaard, de transgenders aan de beurt waren, bijvoorbeeld door te pleiten voor genderneutrale toiletten.
Over rechts stelt Elshout dat die al vanaf de jaren-zestig bezig is om het linkse progressieve volksdeel tegen te spreken en dat juist deze jaren-zestig beweging uiteindelijk de meest duurzame uit die tijd is gebleken. Elshout typeert rechts als de groep die aan tolerantie, diversiteit en gelijkheid geen echte boodschap heeft. Het hart van rechtse mensen gaat uit naar “vaderlandsliefde, het traditionele gezin, God en guns”. Ze zijn anti-abortus en anti het homohuwelijk. Ze zijn voornamelijk blank en wonen in de binnenlanden van de States. Zij ervoeren stagnatie van de welvaart, welke in de jaren 50-60 zo groot was, en geven de schuld voor die teloorgang aan de Democraten.
Toch focust Elshout zich in zijn artikel niet op rechts. Nu Trump heeft gewonnen stelt hij dat links vooral bij zichzelf te rade moet gaan:
“Trump is gekozen door rechts, maar zit er ook vanwege het falen van een arrogant links, dat gemerkt heeft dat de geschiedenis net zo wispelturig is als een Texaanse Longhorn-stier.” (mijn vet)
Arrogant links noemt Elshout het en dat is uit onverdachte hoek. Maar ik verschil wel een beetje met hem over hoe die arrogantie eruitziet. In zijn ogen heeft links onvoldoende geluisterd naar de onvrede, over stagnerende lonen (blijkbaar al sinds 1973), over naar het buitenland verdwijnende industrie, over concurrentie met al of niet illegale immigranten, om het ervaren van sociale daling, over dat “het land hen ontglipt”. Het zal allemaal vast waar zijn, maar opvallende afwezige in het verklaringsverhaal is wederom de oprukkende en ruziezoekende islam. Er kan rustig gesteld worden dat links niet bepaald het imago heeft een harde en efficiënte bestrijder te zijn van de ruziezoekers onder de moslims. Integendeel, er wordt door de Trump-kiezers massaal gemeend dat links de islam goedpraat. Zolang Elshout de islam onbenoemd laat, zal zijn advies aan links om eens bij zichzelf te rade te gaan halfslachtig zijn. Links kan dan pogen zichzelf te verbeteren tot het een ons weegt, maar de kern van het probleem van links zal er niet mee opgelost worden, zo verzeker ik.
Heeft links vooral een moeilijke, vals spelende tegenstander op rechts gevonden? Is het vooral onfrisse tegenwind vanwege ultra-conservatieve, benepen, diepgelovige, racistische lieden die niets willen begrijpen van zaken als de onvermijdelijkheid van de ontwikkelingen op wereldschaal en de pure noodzaak van een klimaatakkoord? Mijn antwoord: Rechts is niet het probleem van links. Links is zelf het probleem. Het gevestigde linkse gedachtengoed barst van de denkfouten! Er zijn voldoende critici die deze denkfouten zien en erover aan de bel trekken. Helaas is een van die denkfouten dat die critici allemaal rechts zouden zijn; er wordt enorm op één hoop gegooid, ook al zo’n denkfout. Wie het waagt linkse gedachten te bekritiseren is al snel een rechtse conservatief of nog erger. Beste Arie Elshout, je kritiek kwam uit onverdachte hoek, schreef ik. Maar besef dat je je op glad ijs hebt begeven. Zodra je over zo’n ‘rechts’ persoon (bijvoorbeeld over Trump) gaat schrijven dat die het eigenlijk wel goed ziet, word je toegevoegd aan het rechtse kamp, op de grote hoop gegooid.
Wie een voorbeeld van een linkse denkfout wil horen, kan er eentje ontdekken in de volgende constatering (géén denkfout) van Elshout:
“[Links heeft] een preoccupatie met minderheidsgroepen die in een achterstandssituatie verkeren en vooruit geholpen moeten worden.” (mijn vet)
Een links persoon denkt bij ‘achtergestelde minderheid’ te snel aan ‘onderdrukking’, ‘ongelijkheid’ en ‘moeten helpen’. Het duidt op lui denken. In werkelijkheid moeten lang niet alle minderheidsgroepen geholpen worden. Sterker, sommige minderheidsgroepen kunnen juist maar beter nog kleiner worden en dat kan o.a. door ze te ontmoedigen door hen tegenstaande, uit rechten voortvloeiende, plichten streng op te leggen. Dus door hen géén uitzonderingspositie te gunnen. Dan zijn er nog de minderheidsgroepen die vooral zichzelf zo presenteren en dan met name als slachtoffergroep, waarvan het maar de vraag is of zij moreel of historisch gelijk hebben vanuit het perspectief van de meerderheidsgroep. En wat te denken van minderheidsgroepen die zich illegaal naar binnen hebben gewerkt, komende uit streken waar zij behoorden tot een meerderheidsgroep, maar toch weg wilden. Ja natuurlijk, daarvan zijn er die moreel goede redenen hadden om daar weg te willen. Dat is het punt niet. Het punt is dat het luiheid is als er al te gemakkelijk wordt gezegd dàt ze goede redenen hadden. Ook zijn er minderheidsgroepen met een negatief imago dat ze zelf in de loop van een lange of korte geschiedenis hebben veroorzaakt. En er zijn minderheidsgroepen die luidkeels of juist stilletjes weigeren de normen en waarden van de meerderheidsgroep(en) over te nemen. Of neem links zelf, nu ook al een minderheidsgroep. Moeten zij geholpen worden? Ze moeten wel aan de slag. Therapie lijkt mij het beste, op zoek naar de eigen denkfouten. Okay, ik wil ze op dat punt natuurlijk wel helpen…
Maar wie het op een feestje vol met linkse mensen waagt om over een ter sprake komende minderheidsgroep kritisch te spreken, zal al snel als rechts worden beschouwd en ervaren dat de discussie acuut wordt beëindigd en de blik arrogant wordt afgewend. Linkse mensen zijn ijzersterk in het acuut willen stoppen met discussiëren. Dat past natuurlijk ook volkomen bij lui denken, de bakermat van denkfouten.
Ik ga niet proberen om je islamofobe wereldbeeld aan de kaak te stellen; het is een product van ziek denken, even ziek als het denken van de nazi’s, die achter alles wat fout en verkeerd ging een joods complot zagen. De joden zijn nu vervangen door de moslims, dat is het enige verschil. Wie weet, gaat een volgende versie van fobisch denken over roodharigen of mensen met een kleine lichaamslengte. Als je zover heen bent in je denken, ben je voor rationele argumentatie niet toegankelijk meer.
Een reactie eind 2021 op een blog van begin 2017, wow. Evengoed dank ervoor.
De reactie is trouwens een bevestiging van wat ik in dit blog aanroerde: Wie het waagt linkse gedachten te bekritiseren is al snel een rechtse conservatief of nog erger. En ‘nog erger’ is hier ‘islamofoob’ en ‘complotdenker’.
Het tegendeel is waar in mijn geval. Jazeker, ik bekritiseer de Islam en jazeker, ik maak me er meer dan zorgen over. Maar mijn kritiek erover zal nooit de vorm gaan aannemen die nazi’s hadden over Joden. Sterker, mijn angst voor de Islam is mede ingegeven door de sympathie die uitgerekend nogal veel moslims blijken te hebben voor Hitler.
Ik neem aan dat je oprecht het fascisme wilt bestrijden. Dan ontkom je mijns inziens niet aan òòk bekritiseren van de Islam.