- Is ‘Critical (Race) Theory’ echte wetenschap? - 14 december 2021
- Het internet als mindblower en de mensenrechten als bron van onrust - 17 april 2021
- De ernstige fout in de UVRM: Universalisme - 11 februari 2021
De vooruitgang voor de PVV (exitpoll: van 15 naar 19) valt me zonder meer tegen. Al met al maak ik me nu nog dieper zorgen om de toekomst. Mijn hart huilt.
Het ziet ernaar uit dat de ruzie met Turkije een flinke duw vooruit heeft gegeven aan Rutte omdat hij niet wegdook. Wil je het heel optimistisch bekijken, dan zou je kunnen zeggen dat ook Rutte en zijn VVD eindelijk het licht hebben gezien en dat alles daarom dus toch wel goed zal komen. Maar dat is wel heel optimistisch. Er zijn nog steeds allerlei signalen die me pessimistisch stemmen.
Er zijn vast ook andere oorzaken van het tegenvallende zetelaantal voor de PVV. Wilders heeft wellicht toch te weinig meegedaan aan de diverse debatten. Het zal een teveel aan zelfvertrouwen zijn geweest; dat mag je arrogantie noemen. Wellicht is hij in slaap gesust door de vele peilingen van Maurice de Hond en anderen; peilingen die pas deze week een duikvlucht lieten zien. En hij zit misschien toch teveel in de eigen bubbel. De bubbel waarin er weliswaar zeer uitgebreid contact is met de vaste achterban, maar te weinig met de twijfelaars. Die twijfelaars hebben Rutte de afgelopen weken elke dag op tv gezien en gehoord en bleken wel degelijk gevoelig voor Rutte’s ‘harde’ opstelling.
Ook was Wilders er te zwaar van overtuigd dat “niemand Rutte nog gelooft” na zoveel gevallen van kiezersbedrog. Rutte is echter een meester gebleken in het neutraliseren van dat stigma. Alleen wie een gedegen kennis van zijn uitspraken en handelen van de afgelopen jaren heeft, was in staat om door Rutte’s verweer heen te prikken. Kortom, Rutte blijkt een meester in het geloofwaardig overkomen, zelfs na bewezen en structurele ongeloofwaardigheid.
Over de bubbel van Wilders: De vaste achterban was er sinds Trump’s overwinning totaal van overtuigd dat de PVV bij deze verkiezingen zou gaan spetteren. Door het teveel verblijven in de eigen bubbel hebben ze de eigen omvang toch overschat. Heel misschien dachten sommigen dat er zo een self-fullfilling prophecy zou worden uitgesproken. Zeker, voor menigeen was het aanstekelijk en kregen ze het gevoel dat stemmen op de PVV best kon, omdat je dan toch wel degelijk tot een winnaarsgroep zou behoren. Maar het heeft ook geleid tot te weinig gevoel van urgentie; het gevoel dat er nog heel veel werk verzet moest gaan worden om de potentiële, maar toch nog twijfelende kiezers binnen te halen.
De sociale media waren belangrijk voor de mensen in de bubbel. Maar de reguliere media bleken een uiterst slimme/sluwe strategie te volgen. Er werd net gedaan alsof dit keer ook de boze PVV-burger aan bod kwam in praatprogramma’s en in de bladen. Een diepte-analyse zal ooit aantonen dat het net-alsof was en verre van oprecht. Het is ook vast teveel gevraagd van journalisten die al sinds jaren op hun plek zitten, dat ze nu opeens de zo noodzakelijke switch zouden maken.
Media als TPO zullen nog veel harder eraan moeten gaan trekken. Sterker, ze zullen zich niet langer moeten gaan beperken tot de sociale-media bubbel, maar ook moeten gaan verschijnen op krantenpapier én op tv. Zonder zulke zichtbaarheid zal hun rol toch een beperkte blijven.
Ook Wilders zal de strategie moeten gaan herzien. De vaste kern is te klein gebleken. De standpunten matigen zal niet de juiste strategie zijn, maar het is niet langer verstandig om de confrontatie te zoeken. Wilders doet er goed aan toe te werken naar de situatie dat de andere partijen de PVV niet langer massaal kunnen buitensluiten zonder ridicuul over te komen. De vaste PVV-aanhangers zien allang de ridiculiteit van de drogredenen die de andere partijen aandragen om buiten te sluiten. Het gaat er vanaf nu echter om dat niet alleen binnen de eigen bubbel zo wordt gedacht. Wilders heeft alle jaren nooit werk gemaakt van ‘verdedigen’ vanuit de wetenschap dat je al bij voorbaat verloren hebt zodra je je begint te verdedigen. Er is echter soms niet aan te ontkomen; het komt er dan op aan de verdediging slim vorm te geven en dan weer het verhaal op te pakken dat je kwijt wilt. Dus niet laten volgen door een tegenaanval. Ook toonde Wilders geregeld teveel incasseringsvermogen. Het is beter om bij zeer heftige persoonlijke aanvallen te laten blijken dat het je raakt en dat je het vals vindt. Wilders’ reacties op zulke aanvallen waren tot nu toe te vaak even heftige persoonlijke tegenaanvallen. Wat in de ogen van sommigen een fraai voorbeeld van assertief van je afbijten was, bleek in de ogen van veel mensen een verre van fraai voorbeeld van kift. Ikzelf behoor tot degenen die het assertief van je afbijten een mooie eigenschap vinden. Helaas behoor ik tot een minderheid. De strategie zal daarom toch ietsje omgegooid moeten worden. De problemen in de wereld zijn gewoon te ernstig om het er maar bij te laten zitten. Vandaag en morgen mogen we gedesillusioneerd zijn, maar daarna zullen we echt weer aan de bak moeten. En dan zònder de arrogantie die de afgelopen maanden bezit van ons had genomen.