Vroeguh was ik hartstikke links en gaf ik op rechts af. Maar ja, de tijden veranderen en ik ben tot nieuwe inzichten gekomen. Welke? Lees mijn artikelen.
Laatste berichten van Peter van Lenth
(alles zien)Progressief versus regressief
Ook beoogt de term bij linkse mensen een besef te laten groeien dat mensen zichzelf wel
progressief kunnen noemen, maar dat sommige van hun standpunten de samenleving juist nòg hardvochtiger maken, zeker op de wat langere duur; vandaar het bijvoeglijk naamwoord ‘
regressief‘. Het is dus geen aanval op (echte) progressiviteit.
Toch vraag ik mijzelf meer en meer af of progressiviteit, zeker in zijn huidige veel voorkomende vorm, wel een goede keuze is. Daarmee is dit meteen een kritische noot bij mijn eigen denken, want ik beschouw mezelf nog immer als progressief. Mijn queste betreft de motieven die ons drijven tot progressiviteit. Waarom willen we eigenlijk progressief zijn?
Onrecht
De basis ervan is wellicht dat we ontevreden zijn met de status quo, met name inzake de rechtvaardigheid. We menen veel meer onrecht te zien in de wereld dan we nog acceptabel vinden. (Sommigen zouden misschien zelfs het kleinste greintje onrecht al onacceptabel noemen, maar ik houd het erop dat de gemiddelde progressieve mens niet in die mate losgezongen is van de werkelijkheid.) En we menen blijkbaar dat we het verplicht zijn daar wat aan te doen. De mate van zich verplicht voelen zal wellicht van invloed zijn op de keuze voor een politieke partij. Lieden met een heel zwaar ‘rechtvaardigheidsgevoel’ zoeken dan een radicaal linkse partij terwijl anderen weliswaar links, maar in de buurt van het midden uitkomen. De term ‘rechts’ reserveren deze progressievelingen dan voor de mensen die, naar hun mening, de status quo zo wel best vinden; een definitie waar die ‘rechtse’ mensen zich niet echt in kunnen vinden, want het kan door linkse mensen worden uitgelegd als egoïsme. En zo wordt het ook uitgelegd.
De vervolgvraag zou moeten zijn waarom de progressieveling zo ontevreden is met de status quo en zich er niet bij neer wil leggen. Voor de progressieve christenen geldt wellicht dat zij menen dat God hen een zorgtaak heeft meegegeven. Maar hoe zit het met de ongelovigen? Zou voor hen kunnen gelden dat zij extra focus hebben op de omstandigheden van het huidige leven juist omdat zij niet geloven in een God én niet in een hergeboorte?
Dood is dood is dood, of toch niet?
Welbeschouwd is vooral het verlies van geloof in hergeboorte van enorme invloed gebleken. Het heeft ertoe geleid dat verreweg de meeste ongelovigen niet zomaar hun leven willen geven voor de groep. In alle millennia gold dat soldaten werd aangepraat dat zij een beter volgend leven konden verwachten als zij voor het goede doel heldhaftig ten strijde zouden trekken en uiteindelijk op het slagveld zouden sterven. Anno 2017 ligt dat in onze samenleving anders; dat verhaaltje gaat er bij de meesten niet meer in. Het veroorzaakte een beschaving waarin nog maar weinigen bereid zijn die beschaving te verdedigen met inzet van hun leven. En de weinigen die dat op zich nog wel willen doen, vragen zich geregeld af of hun beschaving die inzet wel verdient, gezien het feit dat die bereidheid niet alom is. En als die beschaving dan wordt geconfronteerd met een andere beschaving die dat verhaaltje wèl nog steeds kwijt kan bij zijn bevolking, dan is de beschaving van de ongelovigen flink op achterstand. Die beschaving zal zichzelf dan moeten zien te verdedigen met andere middelen. Het is maar de vraag of die daarin zal kunnen slagen.
Zorg voor een rechtvaardige wereld en je bent klaar
Mogelijk denken de ongelovige leden van de nu kwetsbare beschaving dat ze zich de horden van die andere beschavingen van het lijf kunnen houden door snel te zorgen voor een waarlijk rechtvaardige wereld waarin niemand nog de behoefte voelt om anderen aan te vallen. En degenen die een ‘waarlijk rechtvaardige wereld’ een te hoog gegrepen doel vinden, stellen dat doel bij door dan in elk geval ‘goed te luisteren’ naar de ‘kritieken’ van de aanvallende horden om vervolgens te proberen het erin doorklinkende onrecht aan te pakken. Zo’n aanpak vinden ze veel beter dan de ‘oorlogszuchtige’ aanpak. We hebben het dan over een groot geloof in de duif en een enorme afkeer van de havik. Ziehier de verborgen drijfveer van de progressieve mens. Een drijfveer waarvan de weldenkende mens natuurlijk meteen ziet dat het wensdenken en een hersenkronkel is die uiteindelijk die beschaving niet zal redden.
Zo beschouwd moeten we ook progressief-links (pleonasme?) maar eens gaan uitleggen wat er mis kàn zijn met die positie.
‘Regressief links’ is onder zogezegd rechtse bloggers een populaire term. Neem bijvoorbeeld Martien Pennings die de term vaker en vaker inzet. Deze bedenker van al heel wat begrippen probeert met de term zijn kritiek op links te benoemen zonder meteen het totale linkse gedachtengoed neer te sabelen. Immers, ondanks dat Pennings door dat linkse deel van het volk bij uiterst rechts wordt ingedeeld, voelt hij zichzelf verre van rechts, laat staan radicaal- of zelfs extreemrechts. Net als ik stamt ook Pennings uit het linkse kamp en vindt hij socialisme, in weerwil van de praktijk, in theorie een goed idee.
Altans, als ik in het begin van de laatste alinea voor “de ongelovige leden van de nu kwetsbare beschaving” mag lezen “regressief linksen”.
Maar dat is als analyse van regressief-links veel te dun. Die “onbereidheid” te sterven voor je eigen beschaving is veel sterker dan alleen maar “onbereidheid”. Dat is pure vijandigheid tegenover de eigen beschaving. Namelijk tegenover de Joods-Christelijk-Verlichte traditie als bestaande uit Kruistochten, Inquisitie, Kapitalisme, Kolonialisme, Twee Wereldoorlogen. Daar komt bij: liefde voor het “maakbare” en vandaaruit het totalitaire vanaf Robespierre via Pol Pot tot Stalin. Ze hebben nu geen expliciete totalitaire held, alleen de identificatie met een slachtoffer dat een totalitair geloof aanhangt: de moslim.