- Is ‘Critical (Race) Theory’ echte wetenschap? - 14 december 2021
- Het internet als mindblower en de mensenrechten als bron van onrust - 17 april 2021
- De ernstige fout in de UVRM: Universalisme - 11 februari 2021
Het referendum wordt momenteel de nek omgedraaid. Een rondgang langs de politieke partijen laat zien dat zij allen in hun verkiezingsprogramma (2017-2021) er iets over vonden. De oppositiepartijen bleken eensgezind: vòòr het referendum. Ook de regeringspartijen VVD, CDA, CU en D66 bleken behoorlijk eensgezind, maar dan tégen, al waren de motiveringen best verschillend. In elk geval bevreemdt het me niet dat ze er bij de onderhandelingen snel over uit waren: “kom op, we gaan het raadgevend referendum de nek omdraaien”. Wat opvalt is dat ze in hun program òòk aangaven ‘de democratie te willen versterken’, veelal in dezelfde paragraaf als waarin het raadgevend referendum werd neergesabeld. Daarvoor moet dan nog wel eerst onderzoek worden verricht, zo vonden ze allen.
Wat ik nu denk? Dat het raar is dat je het raadgevend referendum éérder afschaft dan nieuwe vormen van inspraak optuigt. Ja, zelfs al afschaft als je over het nieuwe zelf nog moet gààn nadenken. Het stinkt gewoon. Het is een besluit dat wordt genomen door lui die zèlf belang hebben bij afschaffing. Ze doen het niet uit verantwoordelijkheidsgevoel, maar uit angst dat eerder door hen genomen besluiten door ‘het volk’ worden teruggedraaid. Want als dat gebeurt voelen die politici daar in Den Haag zich feitelijk als Piet Snot. Zo van, “ik doe er blijkbaar niet toe; waarom kiezen ze me dan; waarom vertrouwen ze me niet gewoon”. Dàt is de psychologische component van zo’n besluit.
En wat ook meespeelt: Deze politici hebben eigenlijk geen vertrouwen in het oordeelsvermogen van het gros van de burgers. In het program van de VVD staat letterlijk:
Wij zijn niet voor welke vorm van een referendum op welk niveau dan ook, vanwege de versimpeling van zowel vraagstelling als problematiek die dit meebrengt.
Okay, denk ik dan, stel dan eisen aan de vraagstelling en desnoods zelfs aan het kennisniveau van de stemmer, maar schaf het niet af! En ook, denk ik dan, kan hetzelfde worden beweerd van de vraagstelling waarover in de Tweede Kamer wordt gestemd; ook die is zo versimpeld dat er alleen met een simpel JA of NEE kan worden gereageerd (even los van de stemonthouding). Zelfs de bespreking in de Tweede Kamer van de problematiek is in de ogen van veel èchte kenners van een matig niveau. De praktijk is dat van een partij veelal maar een enkeling zich ècht in het onderwerp verdiept en de andere zittende partijleden vervolgens braaf met deze persoon meestemmen. Tegenwerping zou nu kunnen zijn dat die ene persoon dan toch maar wel mooi een echte expert was. Maar als dat zo was, én als dat een garantie voor kwaliteit zou zijn, dan zouden toch àlle experts van àlle partijen identiek stemmen?! Wat ze niet doen, dus…
Ik begrijp best dat er mensen zijn die menen dat slechts enkelen in het volk voldoende hersens hebben om de materie te snappen én voldoende energie hebben gestoken in het zich goed inlezen. Deze mensen vinden dat politiek moet worden overgelaten aan een elite. Zij houden in feite een pleidooi voor een technocratie. Je kan natuurlijk de loftrompet steken met technocratie, maar mijn stelling is dat ook deskundigen niet gevrijwaard zijn van belangen en dat daardoor in een technocratie de besluiten een bepaalde groep burgers heel goed uitkomen en andere burgers er echt helemaal niks aan hebben. Liever zie ik dat gekozen wordt voor wat burgers bij grote meerderheid wensen dat er gebeurt, zelfs als zo’n besluit niet de allerbeste keuze is. Er is namelijk een heel groot voordeel verbonden aan zo’n besluit: het onderwerp zal niet leiden tot grote onvrede in de maatschappij; het komt de maatschappelijke rust ten goede.
Oh ja? Ja. Al moet ik erkennen dat er grenzen zijn. Een cynicus zou tegen mij kunnen inbrengen dat ook Erdogan momenteel besluiten neemt die door de massa van het Turkse volk worden gewenst, en dat in Turkije toch allerhande groepen zwaar de pest erop in hebben en echt bedreigd worden, wat alsnog tot onrust of erger kan leiden. Zulke kritiek op mijn stelling is juist. Het moet dus zeker geen uit-principe stellingname worden. Wel een in-principe stellingname.
De VVD wil dat een ‘staatscommissie kijkt of het staatsbestel nog wel voldoet. Dat moet leiden tot een nieuwe balans in de staatsrechtelijke verhoudingen‘. Wellicht kan die staatscommissie ook bij mij zijn licht opsteken. In een eerder artikel schreef ik o.a. het volgende:
Digitale Multiple Choice vragenlijsten
Referenda worden beschouwd als een goed middel om te achterhalen wat de burgers over een onderwerp vinden. Toch zijn een aantal partijen die vroeger vòòr het referendum waren nu opeens tégen. Waarom? Ze zijn erachter gekomen dat de vraagstelling van een referendum een te simpel beeld oproept. Maar ook is gebleken dat referenda worden gebruikt (misbruikt?) om ongenoegen te uiten over de regering in het algemeen. Een derde argument is dat de meeste burgers te dom of te ongeïnformeerd zijn om een onderbouwde keuze tussen Ja en Nee te maken.
We hebben het hier dan over een referendumvorm die geen goed gebruik maakt van de hedendaagse technologische mogelijkheden. Een Ja/Nee referendum is inderdaad vaak te simpel. Daarom alhier het voorstel om een Multiple Choice vragenlijst voor te leggen, in digitale vorm natuurlijk. Hieronder een voorbeeld waarvan de uitslag door de regering <LEES VERDER>
Verbeterd. Dank.