Progressief is iemand die progressie wil maken, die vooruitgang wil, die wil dat alles beter wordt, die voorstander is van een structuur die nog nooit bestaan heeft.
Conservatief is iemand die tevreden is met de huidige structuur, die de status quo verdedigt.
Maar hoe heet dan iemand die terug wil naar een structuur die er ooit al was, maar die verdrongen is door een andere structuur?
Vaak wordt zo iemand (oer)conservatief genoemd, maar dat zou botsen met de eerder genoemde definitie. En wanneer kennis van de historie ontbreekt, kan zo iemand ook aangezien worden voor progressief.
En hoe typeren we een progressief iemand nadat het doel, de beoogde structuur, goeddeels of helemaal bereikt is en mogelijk zelfs alweer bedreigd wordt? Wordt die persoon niet op dat moment automatisch conservatief? En wordt degene die net nog conservatief was niet opeens iets anders?
Zo beschouwd zijn de typeringen ‘progressief’ en ‘conservatief’ een indicatie van het oordeel van een mens over de maatschappij van een zeker moment. En bovendien ontbreekt er een term voor degenen die een doel nastreven dat al ooit bereikt was.
De indeling levert grote problemen op. Een andere indeling is gewenst.
Wellicht is het beter een typering te gebruiken voor het soort structuur dat iemand nastreeft. Voor nog nooit voorgekomen structuren zal een nieuwe naam moeten worden bedacht; voor structuren die al ooit voorkwamen zal de naam als typering gebruikt kunnen worden. Termen als socialisme, liberalisme, anarchisme en sociaal-democratie kunnen worden gebruikt. Afhankelijk van de status quo in een bepaalde regio zijn dan een of meer van die groepen daar conservatief. Alle anderen zijn dan strevend naar. Strevend naar wat nog nooit was of opnieuw strevend naar wat ooit al eens was.
Dit levert een fundamenteel andere kijk op het begrip ‘conservatief’ op. Het typeert dan niet meer iemands karakter, maar iemands tevredenheid met de huidige structuur. Een jaar later zou dat zomaar anders kunnen liggen. Het begrip ‘progressief’ zou men eventueel nog kunnen blijven gebruiken, maar dan liever in de betekenis van ‘streven’ en niet meer in de betekenis van ‘vooruitstreven’. Het kan dan zomaar betekenen dat iemand terugverlangt naar een structuur die lang geleden werkelijkheid was, een situatie die nu nog wordt getypeerd als oerconservatief.
Voor de begrippen ‘links’ en ‘rechts’ is de consequentie dat het zomaar kan gebeuren dat, gezien de situatie in de regio, linkse mensen momenteel conservatief zijn en rechtse mensen progressief.
Voor mijzelf geldt dat ik qua ideeën wortel heb geschoten in de jaren 60-70 en momenteel met lede ogen aanzie hoe veel van de idealen die destijds werkelijkheid werden heden ten dage worden bedreigd. Ik zou mezelf willen typeren als een linkse conservatief, gesteld dat de huidige werkelijkheid nog steeds doorspekt is van die idealen. Maar als die idealen al, stukje bij beetje, succesvol verdrongen blijken te worden, dan ben ik nu beter te typeren als links progressief. Probleem met die laatste typering is dat er niet uit blijkt dat ik, in dat geval, terugverlang. Misschien biedt de term ‘oerprogressief’ uitkomst. Ik ben dan links oerprogressief.
- Is ‘Critical (Race) Theory’ echte wetenschap? - 14 december 2021
- Gotham en de Comics Code - 9 juli 2021
- Hongarije’s rechtvaardiging van zijn ‘anti-homowet’ - 25 juni 2021